top of page
Zoeken

Wanneer is een leesboekje “begrijpelijk”?

K. Plante

Voor iemand die een taal vloeiend begrijpt is het vaak lastig om te bepalen of een bepaalde tekst of leesboekje voor een beginner goed te begrijpen is. Mijn zoon (VWO5) krijgt met enige regelmaat een Frans, Engels of Duits boek te lezen dat weliswaar over een kind of een jongere gaat, maar waarvan de taal zó literair is, dat hij met de beste wil van de wereld twee op de drie zinnen niet kan begrijpen. Een onderwerp dat aansluit bij de leeftijd van onze leerlingen is dus geen garantie voor begrijpelijkheid. Zelfs een slimme 5VWO-leerling kan nog niet dezelfde boeken lezen als de docent, die vele jaren (lees-)ervaring heeft in de taal. Maar wanneer is een boek dan wel goed te begrijpen?

De enige die echt kan vertellen of een tekst voor hem of haar begrijpelijk is, is de leerling zelf. Echter, wat ‘begrijpelijk’ precies inhoudt, is voor meerdere interpretaties vatbaar. Leerlingen die hiernaar gevraagd werden, gaven antwoorden als ‘leesbaar’, ‘iets wat je gemakkelijk kunt samenvatten’, ‘je hoeft niet zoveel woorden op te zoeken’, of ‘dat ik snap waar het over gaat’. Zelf zou ik pleiten voor een combinatie van “weinig of geen woorden hoeven opzoeken” en “zonder veel moeite kunnen begrijpen wat er staat”.



Wat maakt een boek "begrijpelijk"? Uiteraard het niveau van de taal en een beperkt aantal nieuwe woorden, maar ook de bekendheid van de lezer met het genre en de kennis of interesse in het onderwerp speelt mee. Daarom is het ene boek voor de ene leerling wel gemakkelijk te lezen, en het andere boek niet.


Als docent wil je misschien dat leerlingen leren om moeite te doen om een tekst te begrijpen, en in bijvoorbeeld de bovenbouw van het VWO kan ik me voorstellen dat dat een nuttige vaardigheid is. Zolang we echter nog bezig zijn met het leren van de taal, ofwel met taalverwerving, is het plezier in lezen het allerbelangrijkst, omdat daarmee de motivatie om meer te lezen toeneemt. Een tekst moeten doorworstelen omdat je teveel woorden niet kent, is niet erg bevorderlijk voor het leesplezier, en geeft het gevoel dat lezen ‘moeilijk’ is.



Geef je leerlingen vanaf de brugklas boekjes te lezen die echt bij hun niveau passen, en laat hen standaard iedere les een paar minuten lezen. Door kilometers te maken in boekjes die ze zelf uitkiezen en die passen bij hun niveau en interesses, gaan ze beter lezen. Tegen de tijd dat jouw leerlingen in de bovenbouw zitten, zijn de boeken van de literatuurlijst daardoor veel toegankelijker voor hen.


4 weergaven0 opmerkingen

Recente blogposts

Alles weergeven

Commenti


© 2020 by Arcos Publishers.

bottom of page